Daar waar we vroeger vooral koffie op een bepaalde manier dronken is dat allang niet meer zo. Er zijn steeds meer mogelijkheden, smaken, apparaten en soorten koffie. Hoog tijd om eens nader kennis te maken met het moderne koffie drinken en wat daar allemaal bij hoort. Vandaag kijken we hier in het bijzonder naar single-origin, een vrij nieuwe term, waarvan meer en meer mensen weten wat het betekent. Maar wat is echte single-origin koffie en wat maakt het bijzonder ten opzichte van blends of filterkoffie zoals we die gewend zijn?
Wat is single-origin koffie precies?
Met single-origin koffie wordt bedoeld dat de koffiebonen waarvan een bepaalde koffie wordt gemaakt hun herkomst vinden in een bepaald gebied, land of een bepaalde regio. Dit predikaat kan echter niet zomaar iedere koffieboon krijgen. Om aan te kunnen tonen dat het daadwerkelijk om single-origin gaat, hoort er daarom een oorsprongsdocument te zijn. Dit geldt als bewijs dat de koffiebonen ook echt afkomstig zijn uit een land, en niet meerdere plaatsen.
Veel single-origin koffiebonen hebben bepaalde authentieke kenmerken. Goede voorbeelden hiervan zijn de vorm, de maat, en de naam, meestal gelinkt met het gebied en het land waar ze vandaan komen. Al kunnen bonen die aan dezelfde boom of in hetzelfde gebied groeien, natuurlijk wel in grote verschillen. Dat resulteert er dan in dat dezelfde soort bonen soms niet onder dezelfde naam verkocht kunnen worden. Wanneer bepaalde soorten niet voldoen, omdat ze te klein zijn bijvoorbeeld.
Er komt dus nog aardig wat kijken bij het bepalen van wat echte single-origin koffie is. De ICO (International Coffee Organization) houdt hier dan ook scherp toezicht op. Deze overkoepelende organisatie bekijkt de wereldwijde koffiehandel en let daarbij in het bijzonder op zaken als duurzaamheid. Er wordt ook gekeken naar het verminderen van armoede, omdat dit nog altijd heerst in veel gebieden die enorm rijk zijn aan koffie.
Verschillen met blends
Het grootste verschil tussen een blend of melange en single-origin koffiebonen laat zich al raden. Voor blends worden er namelijk meerdere koffiebonen met elkaar gemixt. Soms bestaan deze melanges of blends ook uit meerdere soorten single-origin koffie, wat betekent dat de kwaliteit in vergelijking niet heel veel wordt aangetast. Wel hoort het altijd duidelijk op de verpakking te staan wanneer het om een single-origin gaat. Hieronder zien we een aantal andere zaken die het onderscheidt maken in vergelijking met blends.
Licht gebrand
Blends zijn vaak goed gebrand, terwijl single-origin koffie juist licht gebrand is. Dat heeft als gevolg dat de smaak sterker is, wat het meer geschikt maakt om zwart te drinken. Voor blends geldt dat deze juist weer beter samengaan met toevoegingen zoals melk en suiker, en daarom worden ze over het algemeen vaker gedronken.
Uniforme smaak
Een melange of blend die van goede kwaliteit is kan uiteraard ook gewoon zwart worden gedronken. Er wordt namelijk een uniforme smaak gecreëerd. Dit maakt het beter om het te combineren, maar ook voor andere populaire koffiesoorten zoals cappuccino is een blend beter geschikt.
Meer uniek
Omdat alle bonen in een single-origin koffie juist uit een gebied afkomstig zijn, zorgt het voor een zeer unieke smaak. Deze is dan weer met geen enkele blend te vergelijken. Echte koffieliefhebbers zullen daarom vaak deze unieke smaken verkiezen boven blends, waardoor ze vaak worden gebruikt voor espresso, ook omdat je een single-origin koffie eigenlijk altijd zwart het beste kunt drinken.
Single Estate koffie
Nog een begrip wat vaak voorbij komt is single estate koffie. Ook dit is vergelijkbaar met single-origin, alleen is er wel een belangrijk verschil. Niet alleen weten we hierbij uit welke regio het afkomstig is, er kan zelfs helemaal worden nagegaan van welke boerderij het komt. Alleen in dit geval krijgen deze koffiebonen ook de titel single estate mee. Bovendien maakt het de smaak nog iets specifieker. Vandaar dat de prijs vaak ook nog een klein stukje hoger ligt voor single estate koffiebonen.
Specialty koffie
Voor wie op zoek is naar nog iets exclusievers, is er specialty koffie. Deze voldoet aan alle kenmerken van single estate en single-origin koffie, maar met nog een verschil. Het gaat hier namelijk om een zeer specifieke partij koffiebonen. Deze worden heel erg beperkt gemaakt en zijn door het geringe aanbod nog duurder. Vaak zijn er maar rond de 50 zakken van tijdens een bepaalde oogst. Voor de echte fijnproevers is dit het uiteraard helemaal, en dat proef je terug aan de smaak. Ook hebben deze bonnen een hoge cupping score. Wat dat precies is, lees je hieronder.
Cupping
Met cupping wordt eigenlijk de smaak en dus de kwaliteit van een bepaalde soort koffie bepaald. Dit gebeurd op zeer professionele wijze en de meeste koffiebonen worden niet minder dan drie keer getest door echte experts op dit gebied. Op die manier is men er zeker van dat niet alleen na het oogsten, maar ook na het verschepen de kwaliteit even goed blijft. Specialty koffie behaalt dus een hoge cupping score. Dit is een getal tussen de 0 en de 100, wat voor deze bijzondere koffiebonen altijd boven de 85 moet liggen.
Conclusie
Net als met een goede wijn kun je het met koffie eigenlijk zo gek maken als je zelf wilt. Single-origin koffie heeft al een zeer bijzondere en excentrieke smaak, en dat geldt al helemaal voor single estate en specialty koffie. En hoewel deze soorten niet goedkoop zijn, smaken ze wel stuk voor stuk fantastisch.
